CaspianLife, 14 қазан. Еске сала кетсек, көршілес шекаралас өңірде қаракөз (вобла) балығын өнеркәсіптік мақсатта аулауға толық әрі жыл бойы тыйым 2025 жылы енгізілген болатын. Ал оған дейін, 2024 жылы да тыйым салынғанымен, көктем мезгілінде кәсіптік және әуесқой балықшыларға қаракөз аулауға он күн рұқсат берілген еді.
Астрахандағы ресейлік Kaspyinfo.ru порталының хабарлауынша, мұндай қатаң шаралардың басты себебі – өңірдің негізгі табиғи байлығы саналатын қаракөз балығының жойылып кету қаупі. Бұл, мамандардың айтуынша, мәжбүрлі, бірақ қажетті шешім болған. Тыйым енгізілгеніне екі жыл өтті.
«КаспийИнфо» редакциясы Волга-Каспий филиалы Бүкілресейлік балық шаруашылығы және мұхиттану ғылыми-зерттеу институты мамандарына жүгініп, осы уақыт ішінде қандай нәтижелер бар екенін сұрады.
Мамандардың айтуынша, соңғы жылдары қаракөз балығының кәсіптік және уылдырық шашу қорлары апатты деңгейге дейін азайған. Мұны ресми деректер растайды:
— 1930 жылы өңірде қаракөз аулау көлемі 263 мың тоннадан асса (оның 241 мыңы Астрахань облысына тиесілі),
— тыйым енгізілердің алдында бұл көрсеткіш небәрі 2 мың тоннаға жеткен,
— кейін 1 мың тоннадан да төмендеп кеткен.
Сонымен қатар, жағдай балықтың биологиялық сипаттамаларының нашарлауымен күрделене түскен: қазір әуесқой балықшылардың торына көбіне ұзындығы 10 см-ге де жетпейтін ұсақ қаракөз балықтары түседі (ал кәсіптік өлшем – 17 см).
Дәл осы себептен уылдырық шашу кезеңінде балықтардың уылдырық шашатын аймақтарға — көбіне уақытша су басатын дельта аралдарына — еркін өтуін қамтамасыз ету үшін толық тыйым енгізілген. Мамандардың бағалауынша, бұл мақсатқа қол жеткізілген.
Еділ-Каспий балық шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты мамандарының айтуынша, биыл қаракөз балығының уылдырық шашу көші-қоны алдыңғы жылдарға қарағанда әлдеқайда ауқымды болған, әрі уылдырық шашатын аймақтарда балықтардың өлшемі де ұлғайған.
Сонымен бірге ғалымдар бұл түрдің өмірлік циклін және табиғи көбею үшін су деңгейінің жеткілікті болу маңызын ескеріп, қорғау шараларын жалғастыру қажет екенін атап өтті. Сол себепті, уылдырық шашу маусымында өндіруші балықтар санын арттыру нәтижесін бекіту мақсатында, қаракөз аулауға жыл бойғы тыйым 2026 жылға дейін ұзартылған.