CaspianLife, 12 қараша. Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі автосатушыларға қатысты антимонополиялық шаралар қабылдады.
Қазақстан Республикасының Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің (БҚДА) баспасөз қызметі таратқан мәліметтерге сәйкес, «Астана моторс» Моторлық компаниясы, «Orbis Auto», «Mercur Autos», «Toyota Tsusho Kazakhstan», «Автоцентр Актобе», «Zhayik Motors», «Евразия Моторс Шымкент» және басқа да компаниялар қосымша жабдықтар, аксессуарлар және басқа да қызметтерді тұтынушыларға міндеттейді. БҚДА араласу нәтижесінде автокөлік сатушыларға қатысты антимонополиялық шаралар қабылданып, қосымша жабдықтар мен қызметтерді тұтынушыларға күшпен сату практикасы қысқартылды. Бұл шаралар автокөліктердің жалпы құнын арттырып, тұтынушылардың таңдауын шектейтін мәжбүрлі сату практикасын азайтуға көмектесті.
«Еске сала кетейік, 2022 жылы жаңа автокөліктердің тапшылығы аясында жеңілдікпен автонесиелеу бағдарламасы іске қосылғаннан кейін, қазақстандықтар автодилерлердің дабыл жүйесі, кілемше, дефлектор, картер қорғағыштары және басқа да аксессуарларды сатып алуға мәжбүр болған. Атап айтқанда, автосалондар сатып алушылар 2 млн теңгеге дейін қосымша жабдықтарды сатып алуға келіссе, автокөлік жеткізілуін тездетуді (жеткізу мерзімін алты айдан үш айға дейін қысқарту) ұсынған. Бұл тәжірибе көп жағдайда автокөлік бағасының айтарлықтай қымбаттауына әкеп соқты», — деп хабарлайды БҚДА баспасөз қызметі.
Мысал ретінде Алматы қаласында «Toyota» ресми дилерлерінің бірі 82%-дан астам автомобильді қосымша жабдықтармен сатқанын, олардың құны 3 млн. теңгеге дейін жеткенін атап өтеді. Кейбір санаттарда баға үстемесі 200%-дан асып кеткен.
Бұдан бөлек, автомобильді несиеге сатып алғанда кейбір дилерлер клиенттерді өмірі мен денсаулығын сақтандыруға міндеттеген, бұл Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің нормаларына (ҚР Азаматтық кодексінің 806-бабы — азаматтың өмірі немесе денсаулығын сақтандыру міндеті ҚР заң актілерімен де, келісімшартпен де жүктелмейді) қайшы келеді.
Сонымен қатар, ресми дилерлерде сервис қызметтерін міндеттеу жағдайлары да жиі кездеседі, бұл басқа автосервистерде мотор майын және басқа да шығын материалдарын ауыстыруға тыйым салады.
Ал, басқа автосервистерде регламенттік жұмыстарды жүргізу барысында автомобильдің ақаулары осы жұмыстардың салдарынан туындамаған жағдайда кепілдік қызметінен бас тарту — адал емес кәсіпкерлік практика болып табылады.
«Жалпы, жоғарыда аталған дилерлердің әрекеттері бәсекелестікті тежеп, нарыққа теріс әсер етеді, өйткені сатып алушылар қосымша жабдықтарды немесе қызметтерді басқа жеткізушілерден, оның ішінде балаларға қызмет көрсету орталықтарынан, мамандандырылған дүкендерден немесе автосервистерден сатып алу мүмкіндігінен айырылады, бұл олардың сатылым көлемін төмендетеді. Салыстырмалы талдау көрсеткендей, осындай тауарлар мен қызметтердің бағалары басқа жеткізушілерде орташа 20-30% төмен», — делінген БҚДА баспасөз қызметі хабарламасында.
